W kościele filialnym pw. Matki Bożej Łaskawej w Kańczudze (dawnej prawosławnej cerkwi) odsłonięto polichromie z XVI wieku i napisy wykonane cyrylicą V wieków temu. Początkowo Kańczudze konserwatorzy mieli zająć się polichromiami z XX wieku z okresu powojennego. Wówczas sądzono, że cerkiew powstała w XIII wieku.
Jednak pod dekoracją z 1910 roku znajdował się napis położony ręką biskupa Radyłowskiego w roku 1572. Na odkrytych fragmentach XVI-wiecznych malowideł widać też scenę ukrzyżowania, ale są też i malowidła z serafinami.
Jak zaznacza Podkarpacki Wojewódzki Konserwator Zabytków w Przemyślu odkrycie zmienia spojrzenie na zasięg prawosławia na tym terenie i jednocześnie ukazuje nowe oblicze historii Kańczugi. Wskazuje, że obok siebie mieszkali tu katolicy łacińscy rzymscy i chrześcijanie obrządku wschodniego. Ponadto wstępne badania wskazują, że obiekt może być najstarszą murowaną cerkwią w Polsce.
Dotąd znana nam historia cerkwi
Świątynia została ufundowana przez ks. Aleksandra Lubomirskiego, właściciela Kańczugi w roku 1643, jako kaplica rzymskokatolicka. W tym obrządku funkcjonowała do roku 1740, kiedy ówczesna właścicielka miasta i klucza Teresa z Ostrogskich, żona Pawła Karola Sanguszki, przekazała kaplicę wiernym obrządku unickiego na cerkiew filialną. Z tego okresu pochodzi murowana dzwonnica.
Grekokatolicy użytkowali ją do roku 1947, po czym jako dobro "martwej ręki" przekazano cerkiew Gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" na magazyn. W 1984 roku została przejęta przez miejscową parafię rzym. - kat. na cele kultowe. W 1995 roku kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Łaskawej został ponownie poświęcony jako filialny.
Przejęcie przez unitów w XVIII wieku nie spowodowało znaczących zmian w wyglądzie i wystroju wnętrza reprezentującego cechy późnego renesansu i baroku. Dopiero po latach 1909-1910 przy remoncie, rozbudowano obiekt o kruchtę i powiększono zakrystię.
Przypominamy, że niedawno w Kańczudze podczas remontu drogi odkryto przypadkowo również podziemne korytarze. To legendarne lochy z XVI wieku, które miały chronić mieszkańców Kańczugi przed najazdami tatarskimi. Tym samym Kańczuga stała się teraz centrum zainteresowania konserwatora zabytków oraz historyków. Czy odkrycia zostaną wykorzystane jako atrakcja turystyczna? O tym zapewne dowiemy się w niedalekiej przyszłości.
CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
